ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΗΝ Α’ ΤΑΞΗ!

Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιείται συχνά ο όρος «σχολική ετοιμότητα». Γνωρίζουμε, όμως, τι ακριβώς σημαίνει ή λανθασμένα συνυφάνουμε τη σχολική ετοιμότητα ενός παιδιού αποκλειστικά και μόνο με τη βιολογική του ηλικία και κυρίως το σχολικό επίπεδο, που οφείλει βάση αυτής να ακολουθήσει?

Η σχολική ετοιμότητα είναι, λοιπόν, η ολιστική ωριμότητα ενός παιδιού τη χρονική στιγμή της εισόδου του στην Α’ Δημοτικού βάση όμως της αναπτυξιακής του εξέλιξης. Άρα με τον όρο σχολική ετοιμότητα εννοούμε ένα όσο το δυνατό πιο άρτιο επίπεδο ανάπτυξης σε κινητικό, γλωσσικό-μεταγλωσσικό, συναισθηματικό-κοινωνικό και γνωστικό επίπεδο. Κάποια από τα βασικά κριτήρια της σχολικής ετοιμότητας, που συνδέονται άμεσα με την ομαλή προσαρμογή του παιδιού στην Α’ Δημοτικού, είναι:

• Να ακολουθεί σύνθετες εντολές,

• Να έχει αναπτύξει την ικανότητα του διαλόγου,

• Να έχει καθαρή άρθρωση,

• Να κατανοεί τη γλώσσα,

• Να κατέχει βασικές γενικές γνώσεις,

• Να αντιλαμβάνεται ποσοτικές διαφορές,

• Να έχει κατακτήσει βασικές δεξιότητες λεπτής και αδρής κινητικότητας,

• Να βρίσκεται σε θέση προφορικής έκφρασης και περιγραφής,

• Νε έχει πλήρως κατακτήσει την αυτονομία,

• Να μπορεί να διαπραγματευτεί συναισθηματικά την επιτυχία ή την αποτυχία,

• Να κατορθώνει αβίαστα να ακολουθεί κανόνες,

• Να αυτορυθμίζει τον αυθορμητισμό του,

• Να δείχνει υπομονή και επιμονή,

• Να έχει αυτοπεποίθηση,

• Να έχει εξελίξει τη μνήμη εργασίας (ακουστική ή/και οπτική),

• Να μπορεί να αυτοσυγκεντρώνεται,

• Να συνεργάζεται,

• Να αφουγκράζεται τις ανάγκες της ομάδας του και όχι μόνο τις προσωπικές του.

Όπως γίνεται αντιληπτό η σχολική ετοιμότητα «αγκαλιάζει» ένα ευρύ φάσμα δεξιοτήτων, ως θεμελιώδη προϋπόθεση για την ομαλή μετάβαση του παιδιού από την προσχολική στη σχολική βαθμίδα του Δημοτικού.

Πρόκειται για ένα από τα πιο κομβικά χρονικά σημεία στον εκπαιδευτικό βίο ενός μαθητή/μιας μαθήτριας και κατέχει συνεπώς εξέχουσα θέση στην σχολική πορεία. Η Α’ Δημοτικού αποτελεί βασικό αναπτυξιακό ορόσημο, που σηματοδοτεί όχι μόνο την πορεία του παιδιού σε επίπεδο ακαδημαϊκής πορείας αλλά εν γένει σε επίπεδο ενήλικης επιτυχίας του στη ζωή. Συνοψίζοντας, είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε, ότι η σχολική ετοιμότητα δεν είναι μια μονόσημη ικανότητα αλλά ένα σύνολο ικανοτήτων-δεξιοτήτων, που οφείλει να έχει κατακτήσει ένα παιδί πριν την ενσωμάτωσή του στην εκπαιδευτική βαθμίδα του Δημοτικού.

Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί, ότι συνολικά οι ικανότητες αυτές δεν κατακτούνται από τα περισσότερα παιδιά κατά το αναμενόμενο στη φάση της προσχολικής ηλικίας. Κάθε παιδί αποτελεί μια εξατομικευμένη περίπτωση και έχει έναν δικό του ρυθμό ανάπτυξης, το οποίο οι γονείς οφείλουν να σέβονται.

Επομένως είναι καθοριστικής σημασίας η εγρήγορση του κάθε γονέα για τις ανάγκες του παιδιού του καθώς και το ποσοστό ετοιμότητάς του, ώστε να εξελίξει όλους αυτούς τους αναπτυξιακούς παράγοντες.

Σε περίπτωση, που συνεχίζετε να αναρωτιέστε, αν όλα τα παιδιά, που έχουν σβήσει έξι κεράκια στην τούρτα τους, είναι έτοιμα να φοιτήσουν στην Α’ Δημοτικού, η απάντηση είναι: «Όχι!». Κάποιες από τις προαναφερόμενες δεξιότητες συνεχίζουν να είναι ελλιπείς, κάποιες θεωρούνται κατεκτημένες και άλλες αξιολογούνται ως αναδυόμενες.

Έτσι σε συντονισμένη συνεργασία ανάμεσα σε γονείς-σχολείο, και πριν το παιδί διαβεί για πρώτη φορά το κατώφλι του Δημοτικού είναι εφικτή πλέον η συστηματική προληπτική αξιολόγηση για τη διευκρίνιση του αναπτυξιακού προφίλ κάθε μέλλοντα μαθητή.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο κάθε γονιός μπορεί να αισθάνεται ασφαλής και ν νιώθει σιγουριά για το δυναμικό του παιδιού του, ώστε να καταφέρει να το υποστηρίξει εύστοχα βάση των πραγματικών και όχι των καθ’ υπόθεση δεξιοτήτων, συντονίζοντας ρεαλιστικά και τις αντίστοιχες απαιτήσεις απέναντι σε αυτό. Συνεπώς εν αρχή ην η γνώση…!

 

Άρθρο από την “ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ”. Γράφουν: Δρ. Μαριαλένα Φιλίππου, Μ.Α. Κλινική Λογοπαθολόγος-Νευρογλωσσολόγος και Γεωργία Βλαχογιάννη Παιδοψυχολόγος-Οικογενειακή Σύμβουλος.